Burn Rate، Runway و Growth Rate: سه کلید طلایی برای سلامت مالی کسب و کار شما
خلاصه و چکیده کوتاه متن:
این مقاله به معرفی و شرح سه مفهوم اساسی در مدیریت مالی کسب و کار میپردازد: Burn Rate (نرخ سوخت پول)، Runway (مدت زمان بقا) و Growth Rate (نرخ رشد کسب و کار). با زبانی ساده و مثالهای عددی، نحوه محاسبه و اهمیت هر یک از این شاخصها تشریح میشود. هدف این مقاله، تجهیز مدیران و صاحبان کسب و کار به ابزارهای لازم برای رصد مداوم وضعیت مالی، پیشبینی مشکلات و اتخاذ تصمیمات استراتژیک است تا بتوانند از کاهش سرمایه، اتمام بودجه و ورشکستگی جلوگیری کنند و مسیر رشد پایدار را طی نمایند.
مفاهیم کلیدی مالی کسب و کار
مقدمه: ابزارهای حیاتی برای نجات کسب و کار شما
در ادامه مباحث مهم مدیریت مالی کسب و کارها و شناخت هزینههای پنهان، میخواهم به سراغ ابزارهای کلیدی و بسیار مهمی بروم که درک و رصد آنها برای هر صاحب کسب و کاری حیاتی است. این ابزارها، به شما این امکان را میدهند که سلامت مالی فعالیتهای اقتصادی خود را به طور مستمر بررسی کنید و از بروز بحرانهای ناگهانی مالی، بهویژه کاهش شدید سرمایه و اتمام بودجه، جلوگیری نمایید.
این مفاهیم، مانند سلاحی برای شما عمل خواهند کرد که با مجهز شدن به آنها توانایی شناسایی هرگونه تحرک و نهایتاً جلوگیری از بروز هرگونه غافلگیری و ضربات سهمگین و نابودکننده از سمت جبههای قدرتمند و بیرحم با نام "کاهش شدید بودجه و اتمام سرمایه" را خواهید داشت.
شناخت سه شاخص کلیدی مالی: Burn Rate، Runway و Growth Rate
برای اینکه بتوانید سلامت مالی کسب و کارتان را ارزیابی کنید و تصمیمات مالی واضحتر و عاقلانهتری بگیرید، لازم است با سه مفهوم اساسی آشنا شوید که همگی از دادههای پایه مالی استخراج میشوند. این دادههای پایه شامل: موجودی حساب بانکی (Bank Balance)، درآمد (Money coming in) و هزینهها (Money going out) هستند که میتوانید آنها را به راحتی از اطلاعات آنلاین حساب بانکی یا گزارشات مالی خود به دست آورید.
حالا با داشتن این اطلاعات پایه، سه شاخص حیاتی زیر را محاسبه میکنیم:
نرخ سوخت پول یا سرعت مصرف سرمایه (Burn Rate):
این مفهوم، میزان پولی است که یک کسب و کار، در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً یک ماه)، هزینه میکند (میسوزاند). این شاخص نشان میدهد که کسب و کار شما در ماه، چقدر پول خرج میکند. به عبارت سادهتر: این اصطلاح به میزان پولی اشاره دارد که یک کسب و کار، در حال از دست دادن آن است!
نحوه محاسبه Burn Rate:
Burn Rate=Money going out−Money coming in
مثال عددی: فرض کنید در یک ماه ۲۵,۰۰۰ دلار هزینه دارید و ۱۰,۰۰۰ دلار درآمد.
Burn Rate=25000−10000=15000 دلار
یعنی شما ماهانه ۱۵,۰۰۰ دلار سوخت پول دارید.
نکته مهم: ما معمولاً در محاسبات مالی کسب و کارها، میزان و عدد نرخ سوخت پول یک ماه را مدنظر قرار نمیدهیم، بلکه میانگین این عدد را در مدت زمان سه ماه، در نظر میگیریم و بهش میگوییم: سوخت میانگین یا Avg Burn. چرا؟ چون هزینهها همیشه ثابت نیستند و ما برای اینکه محاسبات دقیقتری داشته باشیم، از میانگین اعداد سوخت پول در بازه زمانی سهماهه استفاده میکنیم.
مدت زمان بقا (Runway):
این شاخص، مدت زمانی است که یک کسب و کار میتواند با سرمایه اولیه و میزان پول مشخصی، به فعالیت خود ادامه دهد. از حیث لغوی، این مورد به معنای باند پرواز یا مسافت باقیمانده است، اما در حوزه مدیریت مالی، به مدت زمانی اطلاق میشود که یک کسب و کار میتواند با پول و سرمایه مشخص و بودجه اولیه در دسترسش، به حیات و فعالیتش ادامه دهد.
با محاسبه مقدار عددی این مفهوم مهم، میتوان مدت یا زمانی را که یک کسب و کار میتواند بدون جذب سرمایه جدید و یا قبل از رسیدن به مرحله درآمدزایی و تنها با اتکا به سرمایهای که از ابتدا برای شروع فعالیت و یا جابهجایی از یک مرحله رشد به مرحله بالاتر در نظر داشته، به کار خود ادامه دهد را به طور دقیق و مطمئن، مشخص نمود.
نحوه محاسبه Runway:
Runway=Bank Balance÷Avg Burn
مثال عددی: شما ۱۵۰,۰۰۰ دلار در بانک پول دارید. با توجه به عدد سوخت میانگین (Avg Burn)، که در مثال قبل ۱۵,۰۰۰ دلار شد، و طبق فرمول بالا:
Runway=150000÷15000=10 ماه
یعنی شما خواهید توانست ۱۰ ماه دوام بیاورید تا بتوانید به مرحله درآمدزایی یا شارژ مجدد سرمایه از کانالی دیگر برسید.
دیدید چقدر ساده و راحت است؟ اما با این حال، بسیاری از کسب و کارها و شرکتها و موسسان و صاحبان مشاغل و فعالین اقتصادی، نه تنها اصلاً و ابداً این محاسبات ساده را انجام نمیدهند، بلکه هیچ توجهی هم به این دادهها نمیکنند!
نرخ رشد کسب و کار (Growth Rate):
این شاخص، نشان میدهد که درآمد یک کسب و کار در طول زمان، چقدر افزایش یا کاهش داشته است که با مقایسه درآمد یک ماه، با ماه قبلش میتوان نرخ رشد را محاسبه کرد! این عدد، تصویری واضح از پویایی و پیشرفت (یا پسرفت) کسب و کار شما ارائه میدهد.
نحوه محاسبه Growth Rate:
Growth Rate=درآمد ماه قبلدرآمد ماه جاری−درآمد ماه قبل×100
مثال عددی: فرض کنید در یک کسب و کار: ۱۰,۰۰۰ دلار، درآمد در ماه اول کسب کردید و ۱۲,۰۰۰ دلار هم در ماه دوم.
(12000−10000)=2000 (2000÷10000)×100=20%
به کسانی که زیاد به ریاضیات علاقه ندارند باید بگویم که: به همین راحتی میتوان درآمد هر ماه را نسبت به ماه قبلی محاسبه کرد و در یک نمودار قرار داد و اینطوری از سلامت کسب و کارها، همیشه و همواره مطلع بود و در صورتی که برخلاف اهدافتان، مشکلی در حال شکلگیری بود، قبل از بروز کامل، آن را شناسایی و سپس کنترل و مدیریتش کنید!

چرا محاسبه این شاخصها برای کسب و کار شما حیاتی است؟
در این قسمت لازم میبینم، قبل از اینکه روش محاسبه این مفاهیم را برایتان شرح بدهم، ذهن شما را به این موضوع معطوف نمایم که محاسبه مقادیر دقیق این مفاهیم، میتواند چه مزایا و نتایج مثبت و بهدردبخوری را برایتان به ارمغان بیاورد. البته به علاوه دور ماندن از دام و تله اصلی که همانا؛ کاهش شدید سرمایه و اتمام یکباره بودجه در اختیار کسب و کار شماست.
مزایایی چون:
- تعیین سلامت مالی کسب و کار: با محاسبه میزان Burn Rate و همچنین Runway، میتوانید به طور دقیق، از وضعیت مالی کسب و کار یا تجارت و یا فعالیتهای اقتصادی خود مشخص شوید.
- تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری و تزریق بودجه: این مفاهیم به شما کمک میکنند تا تصمیم بگیرید که چه مقدار سرمایه به کسب و کار خود تزریق کنید و از آن مهمتر، چه زمانی این کار را انجام دهید؟ (برای جزئیات بیشتر به مقاله اصلی [هزینه های پنهان و نامحسوس کسب و کار] مراجعه کنید).
- تعیین استراتژیهای رشد: با دانستن نرخ رشد کسب و کار (Growth Rate)، میتوانید استراتژیها و راهکارهای مناسبی را برای افزایش درآمد و توسعه و رشد کسب و کارتان، تدوین و اجرایی کنید.
- پیشگیری از بحران: با استفاده از دادههای این مفاهیم، میتوانید مشکلات مالی را پیش از وقوع، پیشبینی کنید و یا در مراحل اولیه شکلگیری، آنها را شناسایی کنید و بتوانید در بهترین زمان ممکن، عکسالعمل صحیح و حسابشده نشان دهید و خیلی سریع اقدامات لازم را در جهت جلوگیری و ممانعت از بروز هر نوع بحران، به عمل آورید.
نکته مهم: دستکاری عمدی در عدد Burn Rate اکیداً ممنوع است! این عدد برای اطلاع و آگاهی شما و جلوگیری از ورود به یک شرایط بحرانی است. برای اینکه خودتان را تسکین دهید و اوضاع را خوب جلوه دهید، این عدد را دستکاری نکنید و به خودتان دروغ نگویید. با دستکاری و القاء چنین تفاسیری، تنها به خودتان خیانت خواهید کرد. در دقیق محاسبه کردن و صحت و درستی اعداد و تفسیر واقعیت، اصلاً کوتاهی نکنید چون تحت هیچ شرایطی این مسئله شوخیبردار نیست.
نتیجهگیری: قدرت اعداد در دستان شما
با آگاهی و رصد دقیق مفاهیم Burn Rate، Runway و Growth Rate، شما دیگر در تاریکی حرکت نخواهید کرد. این سه شاخص، دیدبانهای مالی کسب و کار شما هستند که هرگونه مشکل یا فرصت را به موقع به شما اطلاع میدهند. توانایی درک و استفاده از این اعداد، نه تنها به شما کمک میکند تا از ورشکستگی جلوگیری کنید، بلکه مسیر را برای رشد پایدار و سوددهی هموار میسازد. سرمایه، شاهرگ حیاتی کسب و کار شماست و این شاخصها، ضربان قلب آن را به شما نشان میدهند.
پیشنهاد مطالعه بیشتر:
احسان قادری
باشگاه رهبران بیلیونر